Odgovor na pitanje „šta je srednji vek?“ zavisi od toga kome ga postavite. Ova knjiga daje uvid u četiri različita odgovora ili narativa o srednjem veku. U prvom arhaičnom srednji vek je ozloglašeni „mračni vek“ koji karakterišu ratovi bolesti i Crkva i u kom nema ničeg drugog „osim gluposti i prostakluka“ kako je govorio prosvetiteljski istoričar Gabrijel Mabli. U drugom romantičnom narativu koji se rađa početkom 19. veka srednji vek je doba plemenitih vitezova i impozantnih katedrala kao i doba u kom je pohranjena nepatvorena suština narodnog bića i jezika mnogih evropskih naroda.



Treći narativ o „modernom srednjem veku“ ukazuje na to koliko mnogo savremena društva duguju srednjem veku u kom se začela većina savremenih institucija (kao što je univerzitet) pa i same moderne države. Ovaj narativ je dominirao istoriografijom od druge polovine 19. veka sve do 70-ih godina prošlog veka kada počinju da se postavljaju nova pitanja i otkrivaju nepoznate i zanemarene strane srednjeg veka. Narativ o „novom srednjem veku“ ne fokusira se na vladare velike bitke i kontinuitet nego na marginalne i potčinjene (žene seljaci…) svakodnevno fragmentarno diskontinuirano i diskurzivno.



Sva ova gledišta ma koliko međusobno različita govore nam o razlozima zbog kojih je ovaj period bitan za naše sadašnje poimanje sveta i istorije. Predočavajući ih norveški istoričar Lejdulf Melve pruža čitaocu kratak uvod u važne aspekte srednjeg veka kao i uvid u nastajanje znanja o istoriji ne zaboravljajući da pomene savremene tendencije kao i zadatke i izazove buduće istoriografije.